İşsizlik maaşını hak etmek için bazı şartlar bulunuyor. Ancak bazı durumlarda işsizlik maaşı verilmez. İşyerinden ayrılma nedeniniz, işverenin iş akdini feshetmesi olsa bile eğer işverenin haklı bir sebebi varsa alamayabilirsiniz. Tüm aksi durumlara değineceğiz ve neden işsizlik maaşı alamayacağınızı açıklayacağız.
SİGORTASIZ ÇALIŞANLARA İŞSİZLİK MAAŞI VERİLMEZ?
İşsizlik maaşı için ilk şart, sigortalı olarak çalışmaktır. Eğer sigortalı bir şekilde çalışmadıysanız, sizin adınıza bir prim ücreti yatırılmadığı için işsizlik maaşı hakkınız olmayacak. Çünkü sigorta primlerinin bir kısmı, çalışanın aniden işsiz kalması durumunda bir süre geçimini sağlaması için ayrılmaktadır. Dolayısıyla bu en önemli kriterdir.
SİGORTA YAPMAYAN İŞVERENİ ŞİKAYET EDEBİLİRSİNİZ
İşyerinden ayrıldığınızda son üç yılın sigorta primine göre işsizlik maaşı alır veya almazsınız. Son üç senede sigorta primi 600 güne ulaşmamış kişiler, normal şartlarda sınırı geçme imkanı varken eğer işveren priminizi yatırmadı ise ilgili yerlere şikayet edebilirsiniz. ALO 170’i arayarak belirli kurumlara rapor verebilirsiniz. Çalışma ve Sosyal Güvenlik İletişim Merkezi bu konuda sizlere yardımcı olacaktır. Şikayet sonrası işlem başlatılır ve ihlal tespit edilir ise işverene ceza kesilir. 1 yıl sigortasız çalıştırmanın bedeli ise asgari ücretin 38 katıdır.
İŞYERİNDE HIRSIZLIK YAPANLAR ALAMAZ
İşyerinde hırsızlık yaptığı tespit edilen çalışanların hizmet akdine derhal son verilir. İş sözleşmeleri iptal edilir ve yürürlükten kalkar. Bu kişilerin işsizlik maaşı için başvurmaya hakkı yoktur. Üstelik cezai yaptırıma da maruz kalırlar. Hırsızlığı kanıtlanan kişiler için 1 yıldan 7 yıla kadar, hırsızlık türüne bağlı olarak ceza verilir.
İŞ SÖZLEŞMESİ FESİHLERİNE DİKKAT
Eğer deneme süresi içeren iş sözleşmelerinde işinize kendiniz veya işveren tarafından son verilir ise, işsizlik maaşı ödemesi yapılmaz. Her iki durumda da işsizlik için İŞKUR’dan ek ödeme alamazsınız. Dolayısıyla deneme süreli dahil edilen iş sözleşmelerinin böyle bir parantezi bulunuyor. Ancak belirli süreli iş sözleşmelerinde işverenin işten çıkarması ile işsizlik maaşı almanızın önü açılır. Fakat işçi istifa ederse bu haktan yararlanamaz.
EMEKLİLİKTE İŞSİZLİK MAAŞI YOK
Emeklilik nedeniyle işten ayrılma durumunda kişilere işsizlik maaşı bağlanmaz. Bu yüzden sigorta prim süresinin kaç olduğu önemli değildir, hesaba katılmayacaktır. Malulen emeklilikte de aynı kural geçerlidir.
EVLİLİK NEDENİYLE İŞTEN AYRILANLARA DA YOK
Kadın işçilerin evlilik sebebi ile tazminat alarak işten ayrılabileceğini belirtmiştik. Ancak işsizlik maaşı ödemesi ne yazık ki mümkün değildir. Kadınlarda evlilik sebep gösterilerek istifa edilir ise işsizlik maaşı alamayacaklar.
ÖLÜMLERDE YAKINLARA İŞSİZLİK MAAŞI VERİLMEZ
En fazla kafa karıştıran sorulardan biri, iş kazası veya farklı bir sebepten ötürü işçinin ölümü sonrası işsizlik maaşı verilir mi? Cevap hayır. İşsizlik maaşı, ölüm sebep gösterilerek verilmez. Ölen işçinin yakınlarına böyle bir maaş bağlanmaz. Dolayısıyla İŞKUR’a ölen işçi adına başvuru yapmanın bir yolu da yoktur. İşsizlik maaşı yalnızca işçinin kendisine ödenir.