Tapu konusu oldukça geniştir ve detaylar arttıkça ihtimaller de aynı doğrultuda artabilir. Eğer tapu bozumunda zamanaşımı söz konusuysa buna dikkat etmek gerekir. Geç başlatılan işlemler, tapunun bozulması gerekse dahi sırf süre dolduğu için olumsuz sonuçlanır. Peki tapu iptalinde zamanaşımı kaç yıldır? Tapuyu bozdurmak kaç yıldan sonra mümkün olmaz? Sizler için hazırladığımız yazıda, tapunun hukuka uygun olmadan devredilmesi gibi durumlarda ne yapmanız gerektiği konusunda bilgi vereceğiz. Tapu bozdurma şartları, zamanaşımı kaç yıldır açıklıyoruz. Tapu iptal davası açmadan önce yapılması gerekenleri belirttik. Öncelikle şunu belirtelim, konuya göre değişmekle birlikte, bazı tapu iptal ve bozdurma davalarında süre sınırsızdır.
TAPU İPTALİNDE ZAMAN AŞIMI VAR MI?
Tapu iptal ve tescil davaları, ayni hak olan mülkiyet hakkına ilişkin olduğundan, kural olarak herhangi bir zamanaşımına tabi değildir. Bu kural kardeşler arası miras dağılımında öne çıkar. Eğer babanın veya annenin çocukları, tapu bozumuyla ilgili hukuki gerekçeleri var ise zamanaşımı gözetilmez. Fakat farklı durumlarda 10 yıl sınırı karşımıza çıkar. Hangi durumlarda tapu için zamanaşımı 10 senedir?
Kadastro çalışmaları sonucu oluşan tapu kayıtlarına karşı açılacak davalar için 10 yıllık bir hak düşürücü süre öngörülmüştür. Yani kadastro tespiti üzerinden 10 yıl geçtikten sonra, bu tespitin hatalı olduğu iddiasıyla dava açılamaz.
Bir kişi, bir taşınmazı belirli bir süre boyunca (olağan zamanaşımı için 10 yıl, olağanüstü zamanaşımı için 20 yıl) malik sıfatıyla, davasız ve aralıksız olarak kullanıyorsa, o taşınmazın mülkiyetini kazanabilir. Bu durumda, tapu kaydı gerçek durumu yansıtmasa bile, kazandırıcı zamanaşımı yoluyla mülkiyet hakkı kazanıldığından, tapu iptal davası açılamaz.
Tapu kayıtlarına güvenerek bir taşınmazı satın alan iyiniyetli kişiler için de özel hükümler bulunmaktadır. Bu kişilerin mülkiyet hakkı belirli şartlar altında korunur ve tapu iptal davası açılması zorlaşabilir.
Borçlar Kanunu’nun 39. maddesi, irade bozukluğu hallerinde (örneğin hile veya tehdit sonucu yapılan işlemler) bir yıllık hak düşürücü süre öngörmektedir. Bu durumlarda, işlemin öğrenildiği tarihten itibaren bir yıl içinde dava açılmazsa, tescil geçerli hale gelir.
Tapu iptal davalarının ne kadar süreceği konusunda net bir şey söylemek mümkün değildir. Fakat yerel mahkeme, temyiz ve istinafa bağlı olarak tahmini süreleri hesaplayabiliriz. Mahkemenin iş yoğunluğu da bu süreyi kesinlikle etkilemektedir.
TAPU İPTAL DAVASI SÜRESİNİ UZATAN DURUMLAR
Davanın konusu, delillerin durumu, tanık ifadeleri gibi faktörler davanın seyrini etkiler. Basit bir dava daha kısa sürede sonuçlanabilirken, karmaşık davalar daha uzun sürebilir. Mahkemenin bulunduğu bölgedeki iş yükü, davanın görülme hızını etkiler. Yoğun mahkemelerde davalar daha uzun sürebilir. Taraflar arasında uzlaşma sağlanamaması, delillerin toplanması ve incelenmesi süreçlerini uzatabilir. Yerel mahkeme kararının ardından istinaf ve temyiz süreçleri de davanın sonuçlanma süresini etkiler.
TAPU İPTAL DAVASI KAÇ YIL SÜRER?
Yerel mahkemede davanın görülmesi yaklaşık 1,5 – 2,5 yıl sürmektedir. Bazı kaynaklar 1 yıl gibi daha kısa sürelerden bahsetse de, genel ortalama bu şekildedir. İstinaf için tahmini süre 1,5 yıldır. Temyiz ise yaklaşık 2 yıl sürer.