Miras hukukuna göre, şartlar karşılanır ise evlat mirastan men edilebilir. Ancak her zaman mirasçılıktan çıkarma söz konusu değildir. Dolayısıyla anne veya babanın, evlatları için bu şartları göz edip göz etmediğine bakması gerekecektir. Olağanüstü durumlarda mirastan men hakkı daima saklıdır. Türk Medeni Kanunu bu konuda ne diyor yazımızda her türlü duruma değineceğiz. Evladı mirastan men etmek için ne yapılmalı? Evlat, eğer ister ise kendisi de mirası kabul etmeyebilir, bu mirası farklı bir mirasçıya devredebilir. Vasiyetname hazırlayarak evladın mirasçılıktan çıkarılması hakkında merak edilenleri yanıtladık.
EVLAT MİRASTAN NASIL ÇIKARILIR (MİRASTAN RED)
Türk Medeni Kanunu’na göre, bir ebeveynin evladını mirastan men etmesi (mirasçılıktan çıkarma), belirli şartlar altında mümkündür. Ancak bu işlem için dava açılmasına gerek yoktur. Mirastan men işlemlerinde yazılı belge ile işlem sağlanır. Miras bırakanın (anne, baba) hazırlayacağı vasiyetname veya miras sözleşmesi ile gerçekleşir. Mirasçılıktan çıkarmanın geçerli olabilmesi için iki temel neden bulunmaktadır. Eğer bu nedenlerden biri bile yok ise mirasın paylaştırılmasının önüne geçilemez.
Mirasçının, miras bırakana veya yakınlarına karşı ağır bir suç işlemesi durumunda, miras bırakan onu mirastan çıkarabilir. Kanunda ağır suçun tanımı net olarak yapılmamış olsa da, aile bağlarını derinden zedeleyen suçlar bu kapsama girer. Kasten yaralama, tehdit, hakaret gibi suçlarda evlat mirasçılıktan çıkarılabilir.
Mirasçının, miras bırakana veya ailesine karşı aile hukukundan doğan önemli yükümlülüklerini önemli ölçüde yerine getirmemesi halinde de mirasçılıktan çıkarma söz konusu olabilir. Evladın aileye olan yükümlülükleri değişkenlik gösterebilir. Ailede yaşlı ve bakıma muhtaç bir ebeveyn var ise, ebeveynin sağlık sorunlarına rağmen terk edilmesi durumunda mirastan red mümkün hale gelir. Ancak ailede sağlık nedeniyle bir problem yok ise miras bırakan ebeveyne bakım ve ilgiyi sebep olarak gösteremez. Yine de sevgi ve saygı ön plandadır. Ebeveynine hoş davranış sergilemeyen tüm evlatların mirastan çıkarılma ihtimali vardır.
Miras bırakanın, mirasçılıktan çıkarma nedenini açıkça belirtmesi gereklidir. Aksi takdirde, çıkarma işlemi saklı pay oranını etkilemeyebilir. Miras bırakanın akıl sağlığının yerinde ve tasarruf ehliyetine sahip olması şarttır. Aksi durumda alınacak karar hukuk önünde geçersiz sayılacaktır. Mirasçılıktan çıkarma işlemi, sadece miras bırakanın sağlığında geri alınabilir.
EVLAT MİRASI REDDEDEBİLİR Mİ?
Reddi miras dediğimiz olay hakkında da birkaç ekleme yapalım. Evlat da geçerli bir sebep sunması halinde mirası reddedebilir. Mirası kabul etmek yerine kendi payını farklı bir mirasçıya aktarabilir. Mirası reddetme işlemi nasıl yapılır? Yasal süre içinde (genellikle 3 ay) sulh hukuk mahkemesine yazılı veya sözlü başvuru ile yapılmalıdır.
Miras reddi için sebepler ise aşağıdaki gibidir:
- Bırakılan malvarlığından çok borç var ise, mirasçı mirası reddederek bu borçlardan sorumlu tutulmak istemeyebilir.
- Mirasçı, aile içi sorunlar yaşanıyorsa veya mirası kabul etmeyi ahlaki olarak uygun bulmuyorsa red hakkına sahiptir.