Emlakçı komisyonu genellikle kiracı tarafından ödenir. Ancak sözleşmede komisyonu ev sahibinin ödeyeceği belirtilmişse, bu şart geçerli olur. Ülkemizde yapılan kira sözleşmelerinin çoğunda, kiracının bir aylık kira bedeli kadar komisyon ödemesi gerektiği yer alır.
Komisyon ödemesi tek seferliktir.
Kira sözleşmesi her yıl otomatik olarak yenilense bile, emlakçıya tekrar komisyon ödenmez. Bazı emlakçılar haksız yere yıllık komisyon talep ederse, bu durum hukuka aykırıdır. Böyle bir baskı ile karşılaşırsanız, profesyonel bir avukattan destek alarak yasal işlem başlatabilirsiniz.
EV SAHİBİ EMLAKÇI KOMİSYONU ÖDER Mİ?
Ev sahibi tarafından emlakçıya komisyon ödenmesi de mümkündür. Ancak bu durum sözleşmenin içeriğine bağlıdır. Eğer sözleşmede komisyon ödemesinin ev sahibine ait olduğu belirtilmişse, bu kurala uyulmalıdır. Genel uygulamalarda, komisyonun kiracı tarafından ödendiği görülmektedir.
KONUT SATIŞLARINDA EMLAKÇI KOMİSYONU
Konut satışlarında emlak komisyonunu genellikle satıcı öder. Ancak bazı durumlarda, alıcı ve satıcı arasında paylaşılması sözleşme ile belirlenebilir.
Emlakçının toplam komisyon oranı, satış bedelinin en fazla %4’ü olabilir. Bu oran genellikle iki taraf arasında %2 alıcı, %2 satıcı olarak paylaştırılır.
Örnek:
1.000.000 TL’lik bir konut satışında %4 komisyon, toplam 40.000 TL olur. Satıcı ve alıcı bu tutarı yarı yarıya paylaşarak 20.000 TL ödeme yapar.
EMLAKÇI KOMİSYONUNDA SINIR VAR MI?
Hayır, emlak komisyonu TL cinsinden değil, yüzdesel olarak belirlenir. Satış bedeli yükseldikçe emlakçının alacağı komisyon da artar.
Lüks konut satışlarında, komisyon oranı genellikle %1’e çekilebilir. Bunun sebebi, lüks gayrimenkuller için ödenecek tutarın zaten yüksek olmasıdır.
Emlak komisyonu ödemeleri ile ilgili sözleşme şartlarına dikkat etmek, ileride yaşanabilecek anlaşmazlıkların önüne geçer. Ayrıca, hukuksuz taleplerle karşılaşırsanız yasal haklarınızı kullanmaktan çekinmeyin.
Emlakçıdan ev kiralarken dikkat edilmesi gereken noktalar:
Yetki belgesini kontrol edin
Görüştüğünüz emlakçının yetki belgesi olup olmadığını kontrol edin. Yetkisiz emlakçılarla çalışmak, ileride mağduriyet yaşamanıza neden olabilir.
Evi görmeden kapora vermeyin
Evi fiziki olarak görmeden veya detaylı incelemeden kesinlikle kapora ya da ödeme yapmayın. Dolandırıcılık vakalarında sıkça karşılaşılan bir durumdur.
Kira sözleşmesini detaylı okuyun
Kira sözleşmesinde belirtilen şartları madde madde kontrol edin. Kira bedeli, ödeme tarihi, depozito tutarı, komisyon ödemesi gibi detayların net ve anlaşılır olduğundan emin olun.
Depozito miktarını netleştirin
Depozito tutarının ne kadar olduğunu ve ne zaman iade edileceğini sözleşmede açıkça belirtin. Depozitonun kanunen 3 aylık kira bedelini geçemeyeceğini unutmayın.
Kiralanacak evin tapusunu görün
Ev sahibinin gerçekten evi kiralamaya yetkili olup olmadığını tapu belgesini görerek teyit edin. Eğer vekil üzerinden işlem yapılacaksa, vekaletnamenin güncel olduğundan emin olun.
Aidat ve ek giderler konusunda anlaşın
Apartman aidatı, site güvenliği, temizlik ya da bakım gibi ek masrafların kimin sorumluluğunda olduğunu netleştirin. Bu bilgiler sözleşmede yer almalıdır.
Even hasar tespitini yapın
Taşınmadan önce evin mevcut durumunu fotoğraflayarak ve bir tutanak hazırlayarak belgeleyin. Özellikle duvarlar, musluklar, beyaz eşyalar (varsa) ve elektrik tesisatını kontrol edin.
Kira artış oranını kontrol edin
Sözleşmede kira artış oranının yasal sınırlara uygun olup olmadığını kontrol edin. Yasal artış oranı TÜFE (Tüketici Fiyat Endeksi) oranı üzerinden belirlenir.
Ekstra ücrete dikkat
Bazı emlakçılar ya da ev sahipleri, anahtar tesliminde ekstra ücret talep edebilir. Bu tür taleplere karşı dikkatli olun ve sözleşmede yer almadığı sürece ödeme yapmayın.
Emlakçının alacağı komisyon netleştirin
Emlakçıya ödenecek komisyon tutarı ve kimin ödeyeceği konusunda anlaşmaya varın. Komisyonun tek seferlik olduğunu unutmayın.
Elektrik, su, doğalgaz borçlarını kontrol edin
Evi kiralamadan önce elektrik, su ve doğalgaz sayaçlarının borçsuz olduğundan emin olun. Varsa, borcun eski kiracı ya da ev sahibi tarafından ödenmesini talep edin.