Kiracı pozisyonundaysanız ve oturduğunuz evi kiraya vermeyi düşünüyorsanız, dikkatli olun. Çünkü hali hazırda zaten size ait olmayan bir evi kiraya vermek yasal değildir. Ev sahipleri, oturdukları ev için vergi veriyor ve kendi tapulu malları olduğu için de belirli bir prosedürü izliyor. Peki bu yüzden evinizden tahliye edilebilir misiniz? Açıkçası bu ihtimal çok yüksek.
EV SAHİBİ TAHLİYE İSTEYEBİLİR
Öncelikle, kiracı olarak kaldığınız evi başkasına kiralayacağınız konusunda ev sahibi ile anlaşmalısınız. Ev sahibinin haberi olmadan böyle bir adım atmak, sizin aleyhinize tahliye ile sonuçlanabilir. Oturduğunuz evi kaybetmek istemiyorsanız böyle bir hamlede bulunmayın. Hem yasal değil hem de ev sahibinin eline tahliye kozunu vermiş olursunuz.
KİRA SÖZLEŞMENİZİ KONTROL EDİN
Kira kontrat sözleşmenizde böyle bir madde açıkça belirtiliyorsa, kesinlikle bu yola başvurmayın. Çoğu kira sözleşmesinde de evin bir başkasına kiralanmasına izin verilmediği vurgulanır. Ancak ek bir sözleşme yaparak ev sahibinin bu işlemi onaylamasını sağlarsanız durum değişir.
KİRACI EVİ GÜNLÜK KİRAYA VEREBİLİR Mİ?
Ev sahibi, sizin evi günlük olarak kiraya vermenize sıcak bakabilir. Bunu kesinlikle belge haline getirin. Çünkü belgesiz yalnızca sözlü onay sizin açınızdan yeterli değildir. Mahkeme önünde, “ben böyle bir izin vermedim” diyebilir. Kanuna göre de ev sahibi haklı çıkacaktır.
Son zamanlarda artan kira fiyatlarından ötürü pek çok kişi oturduğu evi veya odasını kiraya vermek istiyor. Ancak bu ne yazık ki yasal değil. Yine de el altından kira ile kendi odalarını kiralayan ve ek gelir elde etmeye çalışanların olduğu da bir gerçek.
Kiralık evi tamamen devretmek ve kontratı da yeni kiracıya aktarma işi yasaldır. Ev sahibinin de rızası ile bu işlem kısa süre içerisinde yapılır. Gerekli imzalar atılır ve eski kiracı ile yeni kiracı yer değiştirir. Ancak bir odayı veya evin tamamını kiraya vermek, kesinlikle devir işlemiyle bir tutulmamalıdır. İşin ucunda haksız gelir elde etmek olduğu için, ev sahibine büyük haklar doğar.
Normal şartlarda ev sahipleri, kiracıları aksi bir durum olmadıkça 10+1 yıl boyunca evden tahliye edemez. Kendisi veya birinci derece akrabası evde oturmak istemedikçe, kiracı apartmanda huzursuzluk yaşatmadıkça veya kira ödemeleri gecikmedikçe ev sahibinin böyle bir hakkı yoktur. Ek kazanç elde etmek adına yapılan bu tarz hamleler, her şeyi baştan aşağı değiştirir. Kısa süre içerisinde tahliye işlemlerinin başlaması için ev sahibinin dava açmasına yarar. Bu nedenle kiralıktaki evi günlük kiraya vermek için öncelikle evin asıl sahibi ile görüşmeli ve yazılı anlaşmaya varmalısınız.
Kiracı ev sahibi ilişkisinde cevabı en çok merak edilen 5 soru:
Ev sahibi, kirayı ne kadar artırabilir?
Ev sahibi, kira artışını yasal sınırlar dahilinde yapabilir. Türkiye’de kira artışı oranı, TÜFE’nin 12 aylık ortalamasına göre belirlenir ve bu oran 1 Temmuz 2024’e kadar %25 ile sınırlandırılmıştır. Bu oranı aşan artışlar geçerli sayılmaz.
Ev sahibi, kiracıyı ne zaman ve hangi şartlarda çıkarabilir?
Ev sahibi, kiracıyı yalnızca yasal sebeplerle çıkarabilir. Bunlar:
- Ev sahibi veya birinci dereceden yakınının ihtiyacı (kendisi oturmak istemesi),
- Kiracının kira borcunu ödememesi,
- Kira süresinin sonunda yeni bir sözleşme yapılmaması.
- Bu durumlarda ev sahibi mahkemeye başvurarak tahliye kararı alabilir.
Kiracı, evde hasar olursa masrafları kime ait?
Evde oluşan hasarın sorumluluğu, hasarın türüne göre değişir:
Kullanımdan kaynaklı küçük tamiratlar (örneğin musluk değişimi) kiracıya, bina veya dairenin büyük bakımları (örneğin tesisat yenileme) ev sahibine aittir.
Kiracı, kira sözleşmesi bitmeden evi boşaltırsa ne olur?
Kiracı, sözleşme süresi dolmadan evi boşaltırsa, genellikle erken fesih tazminatı ödemekle yükümlü olur. Bu tutar, kalan kira aylarına denk gelen miktar ya da kiraya yeni bir kiracı bulunana kadarki süreyle sınırlıdır.
Ev sahibi, kiracının ödediği depozitoyu geri vermek zorunda mı?
Evet, ev sahibi kiracının depozitosunu eksiksiz şekilde iade etmekle yükümlüdür, ancak: Evde anormal bir zarar varsa veya kiracı borç bırakmışsa, depozitodan bu tutarlar düşülebilir. Kalan tutarın, 3 ay içerisinde iade edilmesi yasal bir zorunluluktur.
Kaynak: Borçlar Kanunu