Borsanın mantığı nedir? Borsa sistemi nasıl çalışıyor? soruları Borsa İstanbul müstakbel yatırımcılarının gündeminde. Borsaya ilk defa girmek isteyen küçük yatırımcı tam olarak yatırımcıların sistemde nasıl para kazandığını merak ediyor. Dolayısıyla borsadaki sistemin nasıl işlediği araştırılıyor. Borsadaki gerçek ya da tüzel kişilerin nasıl para kazandığı ya da yatırımlarını nasıl değerlendirdiğine ilişkin detaylar haberimizde.
BORSANIN MANTIĞI NEDİR?
Borsanın asıl mantığı şirket sermayelerine yatırım yaparak kazanç katlamaktır. Bu amaç kapsamında şirketlerin hisseleri alınır ya da satılır. Değerleri milyonlarca lira olan şirketlerin lotları Borsa İstanbul BIST 100, BIST 50 ya da BITS 30 sisteminde işlem görür. Bu kapsamda da yatırımcıların satın almış olduğu lotlar birbirinden farklı etkenlere bağlı olarak ya gerileme ya da ilerleme kaydeder.
Borsa, hisse senedi ve finansal varlıkların alınıp satıldığı organize bir piyasadır.
Borsanın temelde mantığı milyonlar hatta milyarlarca lira sermayeye sahip şirketlerin hisseleri sayesinde kazanç elde etmektir. Bunun için Borsa İstanbul sürekli çok sayıda küçük ya da büyük yatırımcı ağırlıyor.
BORSA SİSTEMİ NASIL ÇALIŞIYOR?
Borsa, hisse senetleri, tahviller, emtialar ve döviz gibi finansal araçların alım satımının yapıldığı piyasadır. Yatırımcılar kazanç elde edeceklerini düşündükleri işlemleri yaparak yatırımlarını katlar. Borsanın temel çalışma mantığı böyledir.
- ARZ VE TALEP: Bir varlığın (hisse senedi, tahvil vb.) fiyatı, arz ve talebe göre değişir.
- BORSA İŞLEMLERİ VE EMİRLER: Borsa sisteminde alım ve satım emirleriyle işlemler yapılır. Yatırımcılar belirli bir fiyat üzerinden alım veya satım emri verirler.
- PİYASA İŞLEYİŞİ: Borsalar günün belirli saatlerinde açılır ve kapanır. Örneğin, Türkiye’de Borsa İstanbul (BIST), sabah açılır, öğle arası verilir ve akşam kapanır. Gün boyunca yatırımcılar, şirket hisse senetleri, tahvil, fon ve diğer yatırım araçlarını alıp satar.
Borsa, yatırımcıların sermaye sağladığı ve şirketlerin büyüme için kaynak bulduğu bir finansal platformdur.
- ARACI KURUMLAR: Yatırımcılar, borsada işlem yapabilmek için aracı kurumlara ihtiyaç duyarlar. Bu kurumlar, yatırımcı adına alım-satım işlemlerini gerçekleştirir. Bankalar ya da özel yatırım kuruluşları, bu tür hizmetleri sağlar.
- LİKİDİTE VE VOLATİLİTE: Borsada işlem gören her varlığın belirli bir likidite seviyesi vardır, yani alım-satım işlemlerinin hızı ve kolaylığı. Ayrıca borsalar dalgalanmalara açıktır; fiyatlar gün içinde değişebilir. Bu dalgalanmalar “volatilite” olarak adlandırılır ve yatırımcıların risklerini yönetmeleri gerekir.